#30 Een van origine ondeugend lied

Een van de meest favoriete liederen in ons liedboek is lied 675 ‘Geest van hierboven’ niet in de laatste plaats door het aanstekelijke ritme van dit lied wat als een soort oorwurm fungeert. De commissie van het liedboek 1973 vroeg aan Muus Jacobse, pseudoniem van Klaas Hanzen Heeroma (1909-1972), om een vertaling te maken het lied ‘In dir ist Freude’. Echter de tekst van Johann Lindemann uit 1598, leende zich niet goed om een vertaling te maken.

Jacobse heeft geprobeerd om andere overtuigende woorden te vinden om het lied te laten doorzingen. Toch heeft Heeroma wel de tekst van Lindemann voor zich gehad want als we kijken naar strofe twee van ‘In dir ist Freude’ heeft Heeroma de duidelijke herkenbare echo’s gebruikt. Verder heeft Heeroma allerlei bijbelteksten en bijbelse noties samen laten vloeien.

De melodie is afkomstig van de Italiaan Giovanni Gastoldi (1554-1609) en is van oorsprong een uitbundig amoureus Italiaans danslied ‘A lieta vita / Amor c’inviata / Fa, la la la la la la la’ en nog wel één van de beroemdste Balletti van Gastoldi’s hand. Verschillende landen hebben een eigen draai aan dit lied gegeven. In Italie was het een loflied op de Liefde (Amor) als uitnodiging voor een vreugdevol leven ‘lieta vita’. In Engeland werd het lied vooral gezongen op de straat en in pubs en had het moraal ‘pluk de dag voor de avond valt’. In beide landen werd het lied een echte hit.
De kerk kon deze aanstekelijke melodie niet links liggen en Lindemann dichtte dan ook ‘In dir ist Freude’. Een bekende bewerking van dit lied is afkomstig uit ‘das Orgelbüchlein’ van Johann Sebastian Bach (1685-1750).

Het tempo van dit lied moet niet te snel gezongen worden maar zal zeker ook niet te langzaam gezongen moeten worden om zo het karakter van het danslied te versterken.
Het lied zou in de kerk nog interessanter gezongen kunnen worden door bijvoorbeeld in beurtzang te zingen: voorzingen-nazingen, koor-gemeente of de gehele gemeente het lied laten zingen.

Luistervoorbeelden

NLB 675 ‘Geest van hierboven’
https://www.youtube.com/watch?v=eXyOTfF0-Vs

Improvisatie over lied 675 door Sietze de Vries vanuit de Martinikerk te Groningen
https://www.youtube.com/watch?v=KRHNNquBa6M

‘In dir ist Freude’ BWV 615 Johann Sebastian Bach (1685-1750)
https://www.bachvereniging.nl/nl/bwv/bwv-615/

Gebruikte bronnen:
- liedboekcompendium.nl
- kerkliedwiki.nl
Meer informatie over dit lied is te vinden op liedboekcompendium.nl